top of page

 Κριτική για το έργο Η Αγγλίδα ερωμένη 
από τον Κώστα Κούλη
 

Ένα πραγματικό περιστατικό, το οποίο έλαβε χώρα στη Γαλλία του 1949, λειτούργησε σαν έμπνευση για τη μεγάλη Γαλλίδα συγγραφέα Marguerite Duras. Η βραβευμένη δημιουργός έγραψε το  “L’Amante anglaise” το 1968 και ο τίτλος είναι στην ουσία ένα παιχνίδι με το πώς ακούγονται οι λέξεις.

Ο ανακριτής χωρίς όνομα «υποδέχεται» τον σύζυγο. Ο κύριος Pierre Lannes εισέρχεται και κάθεται απέναντί του. Η σύζυγός του, Claire Lannes, έχει παραδεχθεί  ότι δολοφόνησε την κωφάλαλη εξαδέλφη της. Το θύμα κατοικούσε μαζί  με το ζευγάρι, τα τελευταία είκοσι χρόνια, κάνοντας μάλιστα τις δουλειές του σπιτιού. Η Claire διαμέλισε τη δολοφονηθείσα και αποφάσισε να «ξεφορτωθεί» τα διάφορα μέλη, τοποθετώντας κάθε ένα από αυτά σε ένα βαγόνι τρένου, σε όποιο τρένο περνούσε από ένα συγκεκριμένο σιδηροδρομικό σταθμό. Το κεφάλι δεν βρέθηκε ποτέ…

Το έργο εξελίσσεται σε δύο πράξεις. Είναι αυτό που λένε οι Άγγλοι Two acts – Two handlers. Σε κάθε πράξη υπάρχουν στη σκηνή δύο ηθοποιοί. Στην πρώτη πράξη, ο ανακριτής συνομιλεί με τον σύζυγο. Μια και υπάρχει παραδοχή και ο ένοχος έχει συλληφθεί, ο ανακριτής προσπαθεί να μπει στα ενδότερα της ιδιοσυγκρασίας των δύο συζύγων και να μάθει «τι έφταιξε».


Ο κύριος Γιάννης Νικολόπουλος είναι ο σύζυγος. Μία αινιγματική φυσιογνωμία. Ενδιαφερόταν τελικά για τη γυναίκα του; Υπάλληλος του υπουργείο οικονομικών ο ίδιος, ευκατάστατος, καθώς φαίνεται, μάλλον ζούσε συμβατικά και μάλλον ο γάμος του έγινε μόνο και μόνο για να γίνει. Ο κύριος Νικολόπουλος υποδύεται με εξαιρετική τιμιότητα, κρατά όλους τους τύπους και καταφέρνει χάρη στην όλη ερμηνεία του, να μας γίνει αντιπαθής. Ο πλέον άχρωμος και άγευστος σύντροφος, ο οποίος εκλαμβάνει την «ιστορία» αυτή σαν «προσωρινό setback». Πραγματικά ευθυγραμμισμένος στον ρόλο του, πραγματικά κουμπωμένος στον χαρακτήρα του.

Η κυρία Ελένη Παπαχριστοπούλου, η οποία υπογράφει τη μετάφραση και τη διασκευή, υποδύεται την Claire. Η δεύτερη πράξη αφορά τον διάλογο μεταξύ ανακριτή και δολοφόνου. Είναι ένας χαρακτήρας εξαιρετικά ενδιαφέρων και η ίδια τον κάνει ακόμα περισσότερο ενδιαφέροντα, τονίζοντας λέξεις και φράσεις, ξεσπώντας και μένοντας ήπια, κρατώντας αυτές τις εκρήξεις σαν πατήματα για να εξιστορήσει το τραγικό περιστατικό. Ερμηνεύει τα έργα και τις ημέρες ενός ανθρώπου, ο οποίος – δυστυχώς – φλερτάρει με την παράνοια, ίσως και με τη μανία καταδίωξης. Ενός ανθρώπου που διέπραξε ένα εντελώς ειδεχθές έγκλημα. Ενός ανθρώπου που ήθελε, απλά, «να κρατηθεί από την κουπαστή» της σκάλας… Η κυρία Παπαχριστοπούλου προχωρά τα του χαρακτήρα της ένα βήμα παραπέρα, πέρα ίσως και από την ανθρώπινη λογική. Αυτό που έγινε, έγινε. Τώρα; Και εκείνος ο «τέταρτος» παράγοντας. Εκείνος ο Αλφόνσο… Τι ιστορία είναι πάλι τούτος;

Ο κύριος Πέτρος Αποστολόπουλος υποδύεται τον ανακριτή και θα θέλαμε όλοι οι ανακριτές του κόσμου να είναι έτσι. Δεν χάνει ποτέ την ψυχραιμία του, είναι απίστευτα γλυκύς και ευγενής και προσπαθεί να φτάσει στην αλήθεια, ανεξάρτητα από το πόσο χρόνο θα του πάρει. Ο θεατής μάλλον θα εκπλαγεί από τους καλούς τρόπους του ανακριτή, θα αναπνεύσει με δυσκολία, μια και το έργο είναι απίστευτα κλειστοφοβικό και θα ακολουθήσει στο ταξίδι τις πλέον σκοτεινές μεριές του ανθρώπινου νου.


Οι ερωτήσεις πολλές, οι απαντήσεις περίεργες και γεμάτες ερωτηματικά, αρκετές φορές. Ο ανακριτής θέλει πλέον να μάθει το γιατί. Και το γιατί κρύβεται τόσο καλά. Το ανθρώπινο μυαλό είναι το τελευταίο οχυρό, αλλά και ένα σύμπαν από μόνο του. Και σε ένα σύμπαν, που ακόμα και οι γαλαξίες είναι δισεκατομμύρια, πώς είναι δυνατό να βρεις ένα αστέρι, έστω κι αν είναι σουπερνόβα;

Η λυτή και σχεδόν λυρική σκηνοθεσία του θεόρατου Ζαν – Πωλ Ντενιζόν δημιουργεί μία οπτικό-ακουστική αφήγηση, ένα παραμύθι χωρίς καλό τέλος. Ο κύριος Ντενιζόν δεν ξεγυμνώνει τους ήρωες. Τους κρατά κατά τι κλειστούς, για να ελιχθεί η ιστορία. Δεν έχει τέλος αυτή η ιστορία. Απλά, μας αφήνει να κατέβουμε σε μία χωροχρονική στάση, ώστε να συνεχίσουμε τη ζωή μας και οι ήρωες του έργου τη δική τους. Παράσταση που θα σας ταρακουνήσει, έργο που θα σας μορφώσει ακόμα περισσότερο.

 

Κώστας Κούλης

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.

bottom of page